Với việc trưng bày, lưu giữ các hiện vật, bảo tàng Dân tộc học đã thành công trong việc tái hiện chân thực, sinh động và độc đáo mọi khía cạnh văn hóa vật thể – phi vật thể cũng như những nét đặc trưng trong đời sống của các dân tộc Việt Nam. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin cụ thể về bảo tàng.
Sơ lược về bảo tàng Dân tộc học
Bảo tàng Dân tộc học xây dựng từ năm 1981 với tổng diện tích ban đầu là 3,27ha, sau này được mở rộng thêm 1ha với tổng diện tích hiện tại lên 4,4 ha. Bảo tàng một bức tranh thu nhỏ về lịch sử và văn hóa của 54 dân tộc anh em. Nét văn hóa ấy được thể hiện rõ qua các hiện vật trưng bày trong bảo tàng.
Bảo tàng là điểm đến thích hợp cho các du khách, học sinh, sinh viên có niềm đam mê với văn hóa dân tộc. Các phong tục tập quán, đời sống sinh hoạt của từng dân tộc sẽ được bảo tàng gợi mở chính xác và sinh động. Ngoài ra, bảo tàng còn diễn ra rất nhiều hoạt động bổ ích, lý thú được đánh giá cao.
Thời gian hoạt động và vị trí tọa lạc
Vị trí của bảo tàng
Bảo tàng Dân tộc học nằm ngay trên đường Nguyễn Văn Huyên, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Nơi đây chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 8km, rất dễ dàng cho việc di chuyển cũng như tìm kiếm. Bảo tàng mang nhiều ý nghĩa lịch sử, giá trị văn hóa to lớn. Khi tới Hà Nội, đây là điểm đến hấp dẫn không thể qua.
Thời gian hoạt động
Bảo tàng mở cửa từ 8h30 sáng đến 17h30 chiều các ngày trong tuần từ dịp Tết Nguyên đán. Vị vậy, bạn linh động thời gian cho việc tham quan, khám phá bảo tàng.
Điểm đến ý nghĩa cho nhiều du khách
Bảo tàng Dân tộc học là nơi lưu trữ lịch sử cũng như giá trị văn hóa của 54 dân tộc. Nơi đây chứa đựng một kho tàng tri thức bổ ích. Các du khách đến đây để tìm hiểu thêm về lịch sử, về văn hóa, đời sống, phong tục tập quán của họ, rất thích hợp cho những ai đam mê lịch sử hay các nhà nghiên cứu, khoa học.
Còn đối với học sinh, sinh viên, đến với bảo tàng các em vừa được chơi vừa được học. Ngoài các kiến thức lịch sử, văn hóa, tại bảo tàng có diễn ra rất nhiều hoạt động bổ ích giúp nâng cao hiểu biết cho du khách và mọi người.
Nơi trưng bày nhiều di sản và hiện vật cổ xưa
Bảo tàng là nơi lưu giữ và trưng bày nhiều hiện vật văn hoá độc đáo của 54 dân tộc. Tính tới năm 2000, bảo tàng có 42.000 phim (kèm hình ảnh màu), 15.000 hiện vật, 273 băng ghi âm các cuộc vấn đáp, 2190 phim dương bản, âm nhạc, 25 đĩa CD-Rom và 373 băng video clip clip.
Những hiện vật được phân loại theo các tiêu chuẩn khác nhau như: dân tộc, trang sức quý, công dụng, nông cụ, y phục, ngư cụ, nhạc cụ, vũ khí, tôn giáo-tín ngưỡng, đồ dân dụng, ma chay, cưới xin,… Các hiện vật được trưng bày trong khu Trống Đồng thể hiện cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của cư dân.
Các mẫu mã đa dạng đồ vải như khố, khăn, váy… được bày diễn và trang trí bằng các kỹ thuật thêu thùa truyền thống không giống nhau; đồ đan nát như gùi, mâm, giỏ; các nhạc cụ bằng tre, nứa, vỏ bầu khô hay các hiện vật nghi lễ…Bên cạnh đó, các showroom còn treo các hình ảnh và phim tư liệu, phản ánh mọi mặt văn hoá vật thể, phi vật thể, nổi bật trong cuộc sống và sự sáng tạo các dân tộc.
Kiến trúc xây dựng của bảo tàng Dân tộc học
Bảo tàng Dân tộc học do người Tày thiết kế Hà Đức Lịnh còn nội thất được thiết kế bởi Véronique Dollfus (người Pháp). Bảo tàng gồm 3 khu vực trưng bày chính:
- Tòa trưng bày Trống Đồng: Tòa nhà Trống Đồng là nét đặc trưng của bảo tàng gồm có 2 tầng. Các hiện vật được trưng bày, sắp xếp theo từng chủ đề.
- Khu trưng bày bên ngoài: Nơi đây là một vườn cây trồng với 10 công trình xây dựng dân gian là các mô hình nhà không giống nhau.
- Khu trưng bày Đông Nam Á được thiết kế bởi kiến trúc sư Nguyễn Mạnh Thu và Doãn Thế Trung khởi công xây dựng vào năm 2008 và hoàn thiện vào ngày 30/11/2013 với diện tích khoảng 500 ha.
Những khu vực tại bảo tàng Dân tộc học
Bảo tàng được chia thành ba khu trưng bày chính là tòa nhà Trống Đồng, khu trưng bày bên ngoài và khu Đông Nam Á. Cách sắp xếp, bố trí trưng bày từ hình thức tới nội dung rất khoa học.
Khu trưng bày bên ngoài
Khu vực này còn gọi là vườn kiến trúc, là nơi tái hiện các kiến trúc dân gian hoặc nhà ở đặc trưng của các dân tộc Việt Nam. Tiêu biểu như nhà trệt lợp ván của người Pơmu; nhà mồ của người GiaRai; nhà trình tường của người Hà Nhì;… Tất cả được tái hiện chân thực, sống động và sắc nét tại đây.
Bên cạnh đó, khu vực này còn tạo nên không gian xanh mát bởi nhiều cây cối đa dạng ở đây mang tới cảm giác thư thái, hòa mình vào thiên nhiên cho du khách. Ở đây, các du khách cũng dễ dàng tìm thấy nhiều loài cây quen thuộc như tre, lộc vừng, lứa, …
Tòa nhà Trống Đồng
Tòa nhà được chia làm hai tầng để lưu trữ các hiện vật quý của các dân tộc Việt Nam.
Tầng 1 của tòa nhà
Tầng 1 hiện có 15.000 hiện vật, 42.000 phim tài liệu cùng các mô hình tái hiện sinh động về đời sống, sinh hoạt cũng như các ngành nghề thủ công của 54 dân tộc. Ngoài ra ở đây còn lưu giữ nhiều dụng cụ độc đáo gắn liền với các ngành nghề sản xuất thủ công; tái hiện lại không gian sống, văn hóa, tập tục của họ.
Tầng 2 của tòa nhà
Chủ đề trong khu này được bố trí theo từng năm như chủ đề Hà Nội thời bao cấp – năm 2006; chủ đề Đời sống và con người Tây Nguyên – năm 2014 – 2015;… Ngoài ra, tại đây còn có khu vực phân hóa theo địa điểm của mỗi dân tộc đem tới cái nhìn khách quan hơn về tác động của địa lý đến đời sống và văn hóa. Các hiện vật trong bảo tàng đều có ghi chú phía dưới bằng ba thứ tiếng: Tiếng việt, Tiếng Pháp và Tiếng Anh và một số thứ tiếng khác.
Khu trưng bày Đông Nam Á
Là tòa nhà được xây dựng hình cánh diều bên trong bảo tàng Nơi đây đưa du khách đến với văn hóa Á Đông đặc trưng và những nền văn hóa nổi bật trên thế giới. Không chỉ vậy, du khách còn tìm hiểu thêm nhiều kiến thức thú vị từ các nền văn hóa khác nhau thông qua phim ảnh, tài liệu, hiện vật… Khu vực hội trường; phòng đa phương tiện và phòng chiếu phim là những địa điểm thu hút du khách hơn cả.
Các hoạt động độc đáo tại bảo tàng Dân tộc học
Không chỉ nghe, nhìn hay tự khám phá về nền văn hóa các dân tộc và các quốc gia trên thế giới, đến với bảo tàng, du khách còn được trải nghiệm những hoạt động thú vị:
Xem múa rối nước
Đây là một loại hình nghệ thuật giải trí lâu đời tại khu vực châu thổ Sông Hồng. Loại hình này xuất hiện cách đây khoảng 10 thế kỷ, là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, không gian và sự thể hiện khéo léo của người nghệ nhân. Đây cũng là một loại hình nghệ thuật có vị trí quan trọng trong văn hóa sân khấu điện ảnh của dân tộc Việt Nam được đông đảo bạn bè quốc tế đón nhận.
Chụp hình và lưu giữ kỷ niệm
Đến với bảo tàng, chắc chắn bạn sẽ có được những bức ảnh đẹp, độc đáo trong không gian đậm chất văn hóa, nghệ thuật này. Đây là điều mà hầu như các du khách đến đây đều làm.
Một số lưu ý khi đặt chân tới Bảo tàng Dân tộc học
Khi đến tham quan bảo tàng Dân tộc học, bạn cần tuân theo một vài quy định, lưu ý sau:
- Bạn nên đặt hướng dẫn viên thuyết minh trước nếu cần bởi số lượng ít và kín lịch.
- Không mang các chất dễ gây cháy nổ, hóa chất độc hại, các vật dụng gây hại, các các vật gây mòn.
- Giữ trật tự chung, không hút thuốc lá, không ngồi, sờ, chạm lên các hiện vật trưng bày trong bảo tàng đặc biệt không được tự ý di chuyển hiện vật.
- Khi chụp ảnh không được dùng đèn flash tại khu vực trưng bày.
- Không trèo, hái hoa quả trong khuôn viên, không dẫm đạp lên cỏ , vứt rác đúng nơi quy định, có ý thức bảo vệ chung.
- Nếu có nhu cầu tổ chức các hoạt động đội nhóm, tập thể, bạn cần liên hệ trước với Ban quản lý.
Giá vé vào tham quan
Giá vé tham quan bảo tàng Dân tộc học rất rẻ phù hợp với tất cả mọi đối tượng từ học sinh, trẻ nhỏ cho tới người lớn. Đối với người lớn, vé vào bảo tàng là 40.000đ, sinh viên là 15.000đ, học sinh là 10.000đ, và miễn phí cho tất cả trẻ em dưới 6 tuổi.
Ngoài ra, bảo tàng còn miễn phí vé cho các trường hợp sau: Nhà báo, nhà tài trợ, người có thẻ ICOM, người có thẻ bạn của bảo tàng; cũng như người khuyết tật nặng. Bảo tàng giảm 50% giá vé cho tất cả người cao tuổi; người khuyết tật và các dân tộc thiểu số nếu đến tham quan.
Bên cạnh giá vé, chi phí thuyết trình cũng đáng được quan tâm. Đối với thuyết trình trong nhà hoặc ngoài nhà bằng tiếng Việt có mức giá 50.000, thuyết trình ngoài trời hoặc trong nhà bằng tiếng Anh có giá 100.000đ. Thuê máy chụp ảnh dịch vụ có giá 100.000đ cho 1 máy.
Không gian rộng lớn và được gìn giữ cẩn thận
Bảo tàng Dân tộc học có lịch sử lâu đời với không gian rộng rãi chia làm 3 khu vực khác nhau. Nơi đây lưu giữ nhiều hiện vật quý giá có giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa tái hiện lại đời sống sinh hoạt, thói quen, phong tục của các dân tộc Việt Nam.
Chính bởi những giá trị vô này này mà bảo tàng được giữ gìn vô cùng cẩn thận. Có hệ thống đội ngũ nhân viên, đội ngũ bảo vệ hay đội ngũ phiên dịch đông đảo kèm theo đó là những quy định chung đối với du khách khi đến thăm bảo tàng, góp phần trong việc gìn giữ bảo tàng.
Kết luận
Bảo tàng Dân tộc học là nơi đem lại nhiều giá trị to lớn, lưu giữ những hình ảnh độc đáo, nét văn hóa, truyền thống đặc sắc, đa dạng của các dân tộc Việt Nam. Đây là địa điểm hấp dẫn mà các du khách không nên bỏ qua khi đến với Hà Nội.
