Nhà thờ Đức Bà – điểm tham quan mà du khách không thể bỏ qua khi ghé thăm TP.HCM, đây là nhà thờ trung tâm của các giám mục giáo phận Tây Đàng trong của Sài Gòn xưa kia, với lối kiến trúc Roman – Gothic cổ kính, độc nhất.
Lịch sử bao đời của nhà thờ Đức Bà
Nhà thờ Đức Bà là một trong những công trình kiến trúc tôn giáo độc đáo, nổi bật nằm giữa trung tâm Sài Gòn. Tuy nhiên, ít ai biết được lịch sử về ngôi nhà thờ cổ kính này.
Theo tìm hiểu thì nhà thờ này đã có mặt từ rất lâu, kể từ thời Pháp thuộc. Người Pháp với mong muốn có một nơi cử hành lễ cho những tín đồ công giáo, nên đã quyết định lập nhà thờ tại Sài Gòn. Và từ đó nhà thờ được xây dựng và ra đời. Lúc đầu nhà thờ được xây ở một ngôi chùa nhỏ bị bỏ hoang.
Đến năm 1876, Thống đốc Pháp đã bắt đầu cho khởi công xây dựng một nhà thờ mới khang trang và đồ sộ hơn. Thống đốc Nam Kỳ lúc đó đó là ông Duperré, đã chọn ra trong 17 đồ án thiết kế của kiến trúc sư J.Bourad để xây dựng lên một tòa nhà thờ theo phong cách Roman kết hợp với nét Gothic độc đáo chỉ có ở châu Âu.
Nhà thờ xây dựng trong thời gian ba năm thì hoàn thành. Ban đầu, nhà thờ được gọi tên là Nhà thờ nhà nước sau đổi thành nhà thờ Đức Bà cũng là tên thường gọi hiện nay. Nhà thờ khi đó không chỉ với mục đích để thờ cúng. Mà nó như là một biểu tượng của nền văn minh nước Pháp, được đem đến giữa lòng Sài Gòn.
Những nét đặc sắc vốn có nơi đây
Dù trải qua nhiều thay đổi, tác động, với nhiều thăng trầm nhà thờ vẫn còn nguyên vẹn giá trị và trở thành công trình không chỉ có giá trị về mặt tôn giáo mà còn là biểu tượng của thành phố.
Nơi đây là 1 trong 4 vương cung thánh đường của Việt Nam
Vương cung thánh đường là một danh hiệu đặc biệt mà Giáo Hoàng đã dành cho một số nhà thờ. Xét theo tính cách cổ kính, tầm quan trọng về mặt lịch sử và ý nghĩa tâm linh thì hiện nay oqr Việt Nam có 4 nhà thờ được sở hữu danh hiệu này đó là: Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn, Nhà thờ Phú Nhai, Nhà thờ Kẻ Sở và nhà thờ La Vang.
Tòa thánh đường
Là khu chính được thiết kế rất đặc biệt và rộng nhất tại nhà thờ. Nó có thể chịu tới gấp 10 lần kiến trúc bên trong có sức chứa 1200 người. Thánh đường dài 93m, chiều cao mái vòm là 21m với thiết kế gồm lòng chính và hai lòng phụ, chiều rộng nhà thờ 35m.
Các bàn thờ bên trong
Các nhà thờ bên trong đều được khắc bằng đá cẩm thạch nguyên khối, gồm 56 ô cửa kính với nhiều màu sắc được ghép lại với nhau tạo nên hình ảnh rất đẹp. Cùng với đó là những đường nét hoa văn được trang trí bên trong theo phong cách Roman kết hợp Gothic.
Các cuộc tu bổ đã diễn ra
Sau hơn 2 năm khảo sát hiện trạng, kiểm định, với sự tham gia của nhiều công ty và các chuyên gia tư vấn trong và ngoài nước, công trình nhà thờ bắt đầu được khởi công tu bổ tổng thể.
Mái ngói
Trong suốt thời gian tồn tại, mái nhà thờ Đức Bà đã từng được sửa chữa, chống dột nhiều lần. Hiện nay vùng mái ngói chính của nhà thờ có khoảng 6 loại ngói khác nhau, mà nhiều nhất là loại ngói Phú Hữu. Với số lượng ít hơn là ngói Đồng Nai (thường gọi là ngói Biên Hòa) và ngói của thương gia Vương Đại với thương hiệu Wang Tai-Saigon.
Hai chóp tháp chuông
Năm 1895, theo thiết kế của kiến trúc sư Fernand Gardes, thì hai tháp thép dạng chóp nhọn đã được lắp dựng thêm bên trên gác chuông, phần tháp thép này cao chừng khoảng 20m, cùng thánh giá cao 3,5m được lắp đặt trên đỉnh tháp. Bên ngoài tháp được lợp bằng loại tôn kẽm giả ngói màu xám trắng, khi đứng nhìn lên tháp ta sẽ cảm nhận được sự thanh thoát, hòa mình vào thiên nhiên.
Bộ chuông
Bộ chuông gồm 6 chiếc được thiết kế và vận hành bằng điện ngay từ lúc khánh thành nhà thờ. Có một điều thú vị là bộ chuông tạo ra tiếng đàn của chiếc đồng hồ cổ hệ thống này được thiết kế tự động, khi báo giờ hệ thống này sẽ vận hành, là 4 búa sắt sẽ gõ nhẹ vào mặt ngoài của 4 quả chuông tạo ra tiếng đàn trong khoảng 30 giây.
Thay những bức tranh kính màu
Trên tường, phía dưới và ở trên cao có hệ thống các cửa cổ được lắp đặt các tác phẩm bằng kính màu, có nội dung diễn tả hình tượng các vị thánh và sự kiện trong kinh thánh. Nhưng thú vị là nó cũng được xen kẽ rất nhiều họa tiết và hình tượng phương Đông.
Tuy nhiên qua thời gian, chiến tranh, nhiều mảng kính màu bị vỡ, nhà thờ phải thay thế bằng bông gió. Hiện ban trùng tu cũng đã liên hệ với các hãng kính màu bên Pháp để đặt thay thế những bức tranh kính màu bị vỡ.
Phần tường gạch
Phần tường nhà thờ được xây trên những khối đá vững chắc và được xây bằng loại gạch thẻ. Chất liệu gạch ở đây rất đặc biệt, mặc dù đã trải qua hơn một thế kỷ mà màu sắc của gạch vẫn còn hồng tươi. Hầu hết bề mặt tường không hề bị đóng rêu.
Hiện nay theo khảo sát, có những viên gạch đã bị bong tróc, khuyết sâu. Nhiều chỗ bị nước mưa chảy xuống đã có mọc rêu, mục. Ban trùng tru đã nhờ nhóm công ty Pháp và Đức hỗ trợ khảo sát, tìm phương án sửa chữa.
Một số điểm nổi bật trong kiến trúc ở nhà thờ
Điểm đặc biệt của nhà thờ Đức Bà là thu hút hàng ngàn khách du lịch đó chính là nét kiến trúc bên trong nhà thờ mà ít nơi nào có được.
Thánh Đường
Đây là công trình xây dựng hoàn toàn do người Pháp thực hiện nên tất cả các nguyên vật liệu đều được vận chuyển mang từ Pháp sang. Nền móng của nhà thờ được thiết kế rất đặc biệt, nó có thể chịu được trọng lượng gấp 10 của toàn bộ khối kiến trúc phía trên. Thánh đường là khu chính và rộng nhất tại nhà thờ, nó có sức chứa hơn 1200 người.
Tháp chuông
Tới tận năm 1895 (sau 15 năm khi nhà thờ hoàn tất) thì hai tháp chuông ở nhà thờ Đức Bà mới được xây dựng. Mặc dù đã qua nhiều lần nâng cấp, cải tạo. Theo thiết kế của ông Gardes, kiến trúc tháp chuông hiện nay có chiều cao 57m với 21m là vòm mái. Trên hai tòa tháp được treo tổng cộng bao gồm 6 quả chuông với đủ các cung âm, được thiết kế và hoàn tác bởi các nghệ nhân người Pháp.
Bức tượng đức mẹ và công viên phía bên ngoài
Điểm nhấn, linh hồn quan trọng của nhà thờ chính là bức tượng Đức Mẹ Hòa Bình được làm bằng đá cẩm thạch trắng ở giữa trung tâm công viên, do nhà điều khắc người Pháp thực hiện (1959).
Bức tượng này được đưa về từ Rome. Biểu tượng của hòa bình đã thay thế cho lời tuyên bố “bảo hộ và khai hóa Việt Nam”, đây chính là lí do mà nhà thờ có tên Nhà thờ Đức Bà từ đó.
Giờ mở cửa để hành lễ ở nhà thờ
Cụ thể theo lịch mở cửa để hành lễ ở nhà thờ Đức Bà được tiến hành:
- Vào ngày thường nhà thờ sẽ có 2 thánh lễ được diễn ra, một thánh lễ diễn ra bắt đầu lúc 5h30 sáng và một thánh lễ vào lúc 17h30 chiều.
- Riêng ngày chủ nhật sẽ có tới 7 thánh lễ, diễn ra vào các khung giờ: 5h30 sáng, 6h45 sáng. 8h sáng, 9h30 sáng ( khung giờ này thánh lễ bằng tiếng Anh) 16h chiều, 17h30 chiều và 18h30 chiều.
Chính vì vậy du khách có thể đến nhà thờ vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, kể cả buổi tối ở đây cũng rất nhộn nhịp. Tuy nhiên muốn vào được bên trong chúng ta phải đến đúng khung giờ từ 5h30- 17h.
Hướng dẫn khi tham quan nhà thờ Đức Bà
Nhà thờ Đức Bà có địa chỉ tại số 01 Công Xã Paris, Phường Bến Nghé, Quận 1, Thành Phố Hồ Chí Minh
- Giờ mở cửa: Bắt đầu từ 05h30 – 17h00
- Vé vào cửa: Miễn phí
- Thời gian tham quan: khoảng 90 phút – 2 tiếng
Do nằm ở trung tâm thành phố nên bạn hoàn toàn có thể sử dụng phương tiện xe máy để đến thăm quan nhà thờ. Nếu không có phương tiện cá nhân thì bạn cũng có thể bắt taxi hoặc đi xe buýt đến đây rất thuận tiện. Còn nếu muốn vừa đi vừa ngắm nhìn đường phố lại vừa bảo vệ môi trường thì xích lô là phương tiện lý tưởng nhất cho bạn.
Hoạt động nên làm khi đến tham quan nhà thờ Đức Bà
Khi đến tham quan nơi này bạn cần:
Đi tham quan nội thất nhà thờ
Mỗi một góc kiến trúc ở đây đều cực đẹp và tinh xảo, mang phong cách châu Âu thời cổ. Nếu tới đây, bạn hãy dạo quanh để khám phá những bí mật bên trong nhà thờ Đức Bà Sài Gòn một lần.
Thưởng thức cà phê bệt Sài Gòn
Cà phê sữa đá, đó là một thức uống không thể bỏ qua khi bạn tới đây- Một cách để bạn khám phá nét văn hóa bản địa đặc trưng của người Sài Thành. Còn gì tuyệt hơn khi bạn vừa nhâm nhi một tách cà phê Sài Gòn đúng điệu. Vừa ngắm nhìn cả một công trình kiến trúc đồ sộ.
Cho bồ câu ăn tại sảnh nhà thờ
Nếu đến thăm nhà thờ, bạn cần chuẩn bị sẵn một chút thức ăn vụn bánh mì hoặc hạt. Bởi ở đây sẽ có rất nhiều chim bồ câu cực mến khách, sẵn sàng bay tới chào bạn và nhảy lên tay chơi đùa cùng bạn.. Đây chắc hẳn sẽ là một trải nghiệm hết sức thú vị khi bạn tới thăm..
Trải nghiệm một số món ăn vặt đặc sắc
Nhà thờ Đức Bà rất gần các con hẻm và các thiên đường ẩm thực của Sài Gòn. Nơi đây có vô vàn các món ăn vặt để bạn thưởng thức.. Một số món mà bạn nên thử như bánh căn, súp cua, gỏi cuốn, bánh tráng trộn…
Đi xích lô dạo quanh và khám phá thành phố
Từ nhà thờ, bạn có thể alo ngay một chiếc xích lô để đi dạo quanh. Bạn sẽ có một tour khám phá các địa điểm khác cũng rất nổi bật tại Sài Gòn rồi. Chắc chắn đây cũng sẽ là một trải nghiệm thú vị rất đáng để thử một lần khi tới thành phố xinh đẹp này.
Lời kết
Có thể nói công trình kiến trúc nhà thờ Đức Bà là cũng chính là một biểu tượng về sự trường tồn của thành phố Hồ Chính Minh và đây cũng một trong những địa điểm du lịch mà rất nhiều du khách yêu thích khi đi tới tham quan thành phố này. còn chần chờ gì nữa hãy cùng có những trải nghiệm thú vị tại nơi này.
